ชมโรงไฟฟ้าพลังน้ำห้วยแม่มาว 1 ใน 25 โรงไฟฟ้าพลังน้ำ ต้นแบบพลังงานสะอาด

ผู้ชมทั้งหมด 70 

กระทรวงพลังงาน โดยกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) ได้มีการพัฒนาโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำขนาดเล็ก 25 แห่ง กำลังการผลิตรวม 66 เมกะวัตต์ สร้างขึ้นเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าและส่งเสริมการพัฒนาชุมชน ซึ่งเป็นพลังงานไฟฟ้าที่สะอาด ช่วยลดการพึ่งพาพลังงานจากเชื้อเพลิงฟอสซิล ทำให้เกิดการรักษาสิ่งแวดล้อม ลดมลพิษ มีส่วนช่วยพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของชุมชนในพื้นที่โดยรอบอีกด้วย

นายนันทนิษฏ์ วงศ์วัฒนา รองอธิบดี พพ. กล่าวว่า โครงการพลังน้ำขนาดเล็กทั้ง 25 แห่งนั้น พพ.มีแผนทยอยปรับปรุงเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตไฟฟ้า โดยการเปลี่ยนเครื่องจักรใหม่ คาดว่าจะแล้วเสรร็จทั้งหมดภายในปี 2573 ซึ่งปัจจุบันดำเนินการปรับเปลี่ยนเครื่องจักรใหม่แล้วจำนวน 3 แห่ง ขณะเดียวกัน พพ.ยังมีแผนลงทุนโซลาร์ลอยน้ำในอ่างเก็บน้ำของโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำขนาดเล็ก 10 แห่งกำลังการผลิตรวม 64 เมกะวัตต์ กรอบวงเงินลงทุนรวม 3,200 ล้านบาท กำหนดแล้วเสร็จในปี 2573 ซึ่งโครงการโซลาร์ลอยน้ำในขณะนี้ได้เริ่มมีการลงทุนในโครงการแรก คือ โครงการโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำคลองทุ่งเพล อำเภอเขาคิชฌกูฏ จังหวัดจันทบุรี ขนาดกำลังการผลิต 5 เมกะวัตต์  

ทั้งนี้ล่าสุด พพ. ได้นำคณะสื่อมวลชนเยี่ยมชมโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำห้วยแม่มาว ขนาดกำลังการผลิตติดตั้ง 4.6 เมกะวัตต์ ตั้งอยู่ที่บ้านลานหมู่ 5 ตำบลม่อนปิ่น อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ เริ่มดำเนินการผลิตไฟฟ้าเข้าสู่ระบบมาตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2531 สามารถผลิตไฟฟ้าได้ประมาณปีละ 9.18 ล้านกิโลวัตต์-ชั่วโมง โดยมีการเชื่อมต่อกับระบบสายส่งไฟฟ้าของการไฟฟ้าภูมิภาค (กฟภ.) ที่อำเภอฝาง โครงการนี้มีส่วนประกอบหลัก ได้แก่ เขื่อนคอนกรีต สูง 73 เมตร อ่างเก็บน้ำขนาด 20 ล้านลูกบาศก์เมตร โรงไฟฟ้าที่ใช้เครื่องกังหันน้ำชนิด Francis Single Runner จำนวน 2 เครื่อง และสายส่งไฟฟ้าแรงสูงขนาด 22 kV ระยะทาง 20.56 กิโลเมตร

สำหรับโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำห้วยแม่มาวได้มีการปรับเปลี่ยนเครื่องจักรใหม่ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตไฟฟ้า และเพื่อเสริมศักยภาพการผลิตไฟฟ้าในพื้นที่อำเภอฝาง พพ.ยังมีแผนลงทุนโซลาร์ลอยน้ำ ขนาดกำลังการผลิต 3 เมกะวัตต์ กรอบวงเงินลงทุน 150 ล้านบาท ในพื้นที่ของอ่างเก็บน้ำแม่มาว โดยขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการออกแบบ คาดว่าจะเริ่มดำเนินการก่อสร้างได้ในปี 2570 แล้วเสร็จพร้อมจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบในปี 2573 ซึ่งจะส่งผลให้โรงไฟฟ้าภายใต้การดำเนินงานของ พพ. มีกำลังการผลิตรวม 7.6 เมกะวัตต์ที่ช่วยให้สามารถจ่ายไฟฟ้าให้กับชุมชนในอำเภอฝางได้อย่างมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น

นายนันทนิษฏ์ กล่าวอีกว่า โครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำห้วยแม่มาวยังมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในท้องถิ่น ซึ่งมีประโยชน์หลายด้านไม่ว่าจะเป็น การผลิดพลังงานไฟฟ้าจาก ทรัพยากรธรรมชาติที่สะอาด การลดการนำเข้าน้ำมันดีเซล รวมทั้งมีการสร้างฝายผันน้ำและระบบชลประทาน เพื่อส่งน้ำสู่พื้นที่เกษตรกรรมท้ายน้ำ 18,750 ไร่ ซึ่งเป็นหมู่บ้านในเขตปกครอง 4 ตำบล ประกอบด้วย ตำบลม่อนปิ่น ตำบลสันทราย ตำบลเวียง และตำบอลแม่สูน

อย่างไรก็ตามโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำห้วยแม่มาวจากที่เริ่มดำเนินการจำหน่ายไฟฟ้าให้กับ กฟภ. ตั้งแต่ 24 สิงหาคม 2531 จนถึง 28 กุมภาพันธ์ 2568 มีไฟฟ้าที่จำหน่ายไปรวม 229 ล้านกิโลวัตต์ ที่อัตราค่าไฟฟ้าตามสัญญา 1.09 บาทต่อหน่วย คิดเป็นรายได้รวมประมาณ 250 ล้านบาท ซึ่งยังไม่คืนทุน เนื่องจากการลงทุนก่อสร้างโครงการโรงไฟฟ้าแห่งนี้อยู่ที่ 359.87 ล้านบาท

ทั้งนี้แหล่งข่าวจากกระทรวงพลังงาน เปิดเผยว่า โครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำขนาดเล็ก 25 แห่งของพพ. ต้องปรับโครงสร้างค่าไฟฟ้าใหม่ เนื่องจากราคาค่าไฟฟ้า 1.09 บาทต่อหน่วยที่จำหน่ายให้กับกฟภ. เป็นราคาที่ต่ำเกินไปจนไม่มีเงินเหลือไว้สำหรับเป็นค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุงรักษา โดยเงินที่ได้จากการจำหน่ายไฟฟ้าส่งให้รัฐหมด ซึ่งหากจะยกระดับโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำขนาดเล็กเป็นต้นแบบพลังงานสะอาดที่ยั่งยืน เมื่อมีการลงทุนปรับเปลี่ยนเครื่องจักรใหม่ก็ควรจะต้องปรับโครงสร้างราคาค่าไฟฟ้าใหม่ด้วย เพื่อให้มีเงินเหลือที่จะมาใช้ในการำบรุงรักษา โดยไม่ต้องใช้เงินงบประมาณของรัฐ